از آن رو که انسان موجودی اجتماعی است و اساس زندگی او بر همنشینی و معاشرت نهاده شده است؛ شریعت اسلام به این بخش از زندگی انسان توجهی خاص دارد و به جاذبه‌هایی که سبب تحکیم پیوند اجتماعی می‌شود، سفارش کرده است. خوش‌رفتاری، خوشرویی، مهرورزی، حفظ کرامت دیگران و مانند آن از جمله این جاذبه‌هاست.
یکی از این جاذبه‌ها که در تعالیم الهی و سیره پیشوایان ما مورد توجه واقع شده و باید در زندگی اجتماعی رعایت شود، رعایت تمیزی، آراستگی و خود آرایی در حد معمول است. اگر شخصی به فکر آسایش و آبروی خود نیست، باید به فکر کسانی باشد که قرار است با آنان مصافحه یا روبوسی کند.
آن دسته از آموزه‌های اسلامی که بر ضرورت نظافت و تمیزی، مطلوبیت آراستگی و زیبایی، استفاده از بوی خوش و لباس زینتی، تعویض لباس و زدودن بوی عرق از تن و نیز آن دسته از روایاتی که بر زشتی بی‌نظمی و شلختگی دلالت یا اشاره دارند، همه و همه تأکید بر ضرورت آراستگی در جامعه است.
 استعمال بوی خوش
بایستگی رعایت این اصل را از امام رضا(علیه السلام) بیاموزیم که استعمال بوی خوش را امری لازم و غیر قابل ترک می‌داند، چنانکه فرمودند: «لا تَترُکوا الطّیبَ فی کُلِّ یَومٍ، فإن لم تَقدِروا فیومٌ و یومٌ؛ هر روز از بوی خوش استفاده کنید و آن را ترک نکنید و اگر مقدورتان نبود، روز در میان خود را خوشبو گردانید.»
آن حضرت در تشویق به رعایت آراستگی در اجتماع از یک سو، تمیزی و استعمال بوی خوش را از اخلاق پیامبران دانسته است، چنانکه فرمودند: «مِن أخلاقِ الأنبیاءِ التَنَظُّفُ؛ نظافت و تمیزی از اخلاق پیامبران است.» و یا این سخن نورانی آن حضرت که فرمودند: «الطِیبُ مِن أخلاقِ الأنبیاءِ؛ استعمال بوی خوش از اخلاق پیامبران است.»
و از سوی دیگر در اهمیت زیبایی و آراستگی و ناخرسندی از زشتی و پلشتی فرمودند: «إنّ اللهَ تَبارَکَ و تَعالی یُحِبُّ الجَمالَ و التجَمُّلَ، و یُبغِضُ البُؤْسَ و التباؤس؛ خداوند بزرگ، زیبایی و آراستگی را دوست دارد و فقر و فقرنمایی را دشمن دارد.»
پیامبر اکرم(صلی الله علیه و آله) نیز در تأکید به اصل آراستگی، به پاکی و پاکیزگی دستور دادند، می‌فرمایند: به هر آنچه می توانید، نظافت کنید؛ زیرا خداوند بزرگ دین اسلام را بر نظافت بنا نهاده و جز فرد پاکیزه، وارد بهشت نخواهد شد.
همچنین آلودگی و شلختگی را ناروا و زشت معرفی کرده و از آن نهی کرده است چنانکه فرمودند: «بِئسَ العَبدُ القاذوره؛ بد بنده‌ای است آنکه آلوده است.»  
به همین دلیل بود که آن حضرت، آن گاه که مردی ژولیده و با لباسی نامرتب دیدند، فرمودند: «مِن الدین المُتعه و إظهارُ النِعمَه؛ بهره مندی از نعمت ها و نمایاندن آن، بخشی از دین است.»

 نظافت در مساجد و مکان‌های زیارتی
نظافت و تمیزی در هر زمان و در هر مکان، شایسته است، اما در مساجد و مکان‌های زیارتی شایسته‌تر می‌باشد؛ زیرا انسان در هنگام عبادت با خدا و در هنگام زیارت، باید با جامه‌ای تمیز، بدنی پاکیزه و با آراسته‌ترین سیما ظاهر شود. این از آن روست که افزون بر قوای معنوی و فرشتگان الهی که در این مکان‌ها به سر می‌برند، دیگر انسان‌ها نیز برای بهره‌مندی از فیوضات معنوی در آن حضور می‌یابند و این می‌طلبد، انسان در این مکان‌ها، از آراستگی لازم برخوردار باشد. این همان است که خداوند در قرآن فرمود: «یا بَنی‏ آدَمَ خُذُوا زینَتَکُم عِندَ کُلِّ مَسجِد؛ ای فرزندان آدم! زینت خود را در هر نمازی برگیرید.»
بنابراین، از آن‌رو که در مناسبت‌ها و در مکان‌های مذهبی مانند اعیاد اسلامی و مساجد، ارتباط با دیگر برادران ایمانی بیشتر می‌شود، به آراستگی و خودآرایی تأکید بیشتری شده است. برای نمونه، در مورد عید غدیر از امام رضا(علیه السلام)چنین رسیده است که می‌فرمایند: «... فَمَن تَزَیَّنَ لِیَومِ الغَدیرِ غَفَرَ اللهُ لَه؛ هر که خود را برای روز غدیر زینت کند، خداوند او را می‌بخشاید.»
امام رضا(علیه السلام) نه تنها دیگران را به حفظ آراستگی لازم در اجتماع توصیه می‌کردند، بلکه خود در این باره سرآمد همگان بودند.
زیبایی و آراستگی ظاهری آن حضرت در اجتماع به حدی بود که حتی مورد اعتراض برخی صوفیان زهدزده، واقع شد که چرا بر خلاف اجداد و اسلاف خویش از چنین لباسی استفاده می‌کنی؟
لازم به یادآوری است، هر چند امام رضا(علیه السلام) در ظاهر و در ملاقات با مردم از آراستگی خاصی برخوردار بود، ولی از هر گونه اسراف، آسایش طلبی و اشرافیگری پرهیز می‌کرد و در خلوت به تأدیب نفس می‌پرداخت. ابن عباد می‌گوید: امام رضا(علیه السلام) در تابستان به روی حصیر و در زمستان بر پلاس می‌نشست، جامه‌ای خشن می‌پوشید و هنگامی که در میان مردم ظاهر می‌شد، خود را می‌آراست.